Air France KLM. Hoe nu verder?
De IATA laat weten dat de er zonnige tijden aankomen voor de luchtvaart. Dat is mooi zou je denken maar iemand die wat dieper inzoomt op de materie komt al gauw tot de conclusie dat de zonneschijn die IATA ons voorspiegelt slechts een waterig zonnetje achter donkere wolken is. De smalle winstmarges (if any) die voor de legacy luchtvaartmaatschappijen in het vooruitzicht worden gesteld zijn geen reden voor optimisme onder de werknemers die voor de luchtvaartmaatschappijen werken.
Kijkend naar de as Amsterdam Parijs zien we een creperend Air France dat met moeite het hoofd boven water kan houden door op de schouders te staan van het kleinere smaldeel in le Pays-Bas. In Parijs ziet het er naar uit dat de omslag van staatsbedrijf naar private onderneming niet is gemaakt. De bezem staat naast de deur maar men weet hem niet te vinden. Ja, een vrijwillige vertrekregeling heeft er toe bijgedragen dat er duizenden werknemers vertrokken zijn. Helaas, in veel gevallen zijn de verkeerde mensen vertrokken en heeft Air France nu grote problemen om bijvoorbeeld het onderhoud aan haar vliegtuigen nog zelf te kunnen uitvoeren.
De heer de Juniac deelt ons mede dat Air France altijd een kwaliteit carrier zal zijn die passagiers in luxe vervoert. Ondertussen breekt er in het laag geprijsde segment bijkans een oorlog uit die, wanneer niet op de juiste manier bestreden, de dood van de Europa operatie van Air France zal worden. De manier waarop Air France met dochter Transavia France zelf in de low budget markt wilde stappen werd door de piloten afgestraft zonder dat de directie daar ook maar iets aan kon doen. Machtige Franse vakbonden en een directie die een te grote broek aan heeft getrokken kunnen het schip niet meer drijvend houden tenzij er een wonder gebeurd. Dat wonder zal dan waarschijnlijk uit de knip van de Franse overheid moeten komen. De Franse politiek trekt immers nog altijd aan de touwtjes als het gaat om strategische beslissingen waardoor er nog steeds op verlieslatende bestemmingen moet worden gevlogen en onnodig personeel op de loonlijst blijft staan.
Arnold Burlage weet het in zijn kolom op Luchtvaartnieuws zo treffend te omschrijven. We gaan ten onder aan het gebrek aan kennis en kunde in de besluitvormende lagen. Ook in Nederland zit de politiek te suffen en beseft niet of nauwelijks wat ze aan het aanrichten zijn in den lande maar zeker ook aan de luchtvaart. Camiel Eurlings moest de KLM door de laatste jaren van de crisis loodsen. In plaats daarvan is hij zelf op de zandbanken gelopen. We hopen niet dat er nog meer top managers weglopen of weggestuurd worden bij KLM. Nu al gaat het woord ‘de ratten verlaten het zinkende schip’ rond in de hangaars over de platformen en kantoren waardoor het vertrouwen in het bestuur van de onderneming wankelt.
De vakbonden bij KLM staan voor een hete winter. De cao onderhandelingen moeten op korte termijn van start gaan en de bonden hebben allemaal hun eigen visie op de cao termijn die achter hen ligt en de huidige situatie bij de KLM. Van de 500 miljoen Euro die over de balk zijn gegooid tijdens de Franse piloten staking wordt gezegd dat de bonden niet zullen accepteren dat dit verlies effect heeft op de onderhandelingen in Nederland. De realiteit is dat de beide bedrijven zover versmolten zijn dat het niet kan uitblijven dat we dat verlies aan de overleg tafel gaan merken.
Air France KLM teren niet alleen in op hun vermogen maar erger nog, ook op hun creatief vermogen een negatieve situatie om te buigen naar een positieve. In plaats daarvan gaan ze op hun rug liggen en geven zich over. Liever de vrachtvloot inkrimpen dan de strijd met de concurrentie aangaan is daar een voorbeeld van. Een inkrimping die overigens zo’n 400 banen zal gaan kosten bij Martinair en KLM.
De medewerkers van KLM hebben 2 jaar ingeleverd om een sterker KLM de kans te geven te overleven zodat die een positieve bijdragen kan leveren aan het drijfvermogen van de Franse eigenaar. Helaas heeft dat niet tot het gewenste resultaat geleid en komt nu onvermijdelijk de vraag om hulp bij het personeel terecht. Of heeft de nieuwe man aan het roer, Pieter Elbers het in zich om zodanig te manoeuvreren dat hij zijn personeel aan zijn zijde kan houden? Kan hij de moordende concurrentie van zich af kan houden en de politici in Den Haag en Brussel overtuigen dat zij politieke moord plegen als ze op de dezelfde onnozele manier door gaan met gewicht op het zinkende luchtvaartschip te laden.
De IATA zegt het al, magere marges voor de luchtvaartmaatschappijen. Gelukkig verdienen alle andere soorten bedrijven binnen de luchtvaartindustrie wel voldoende. Helaas gaat het daarbij altijd over de rug van de luchtvaartmaatschappijen. Zij die bij de luchtvaartbedrijven werken betalen de prijs daarvoor. Arbeidsvoorwaarden worden in hoog temp afgebroken. De vakbonden in Nederland maken daarbij de afweging tussen een beetje minder luxe en werkzekerheid tegen de harde lijn vasthouden met de zekerheid dat bijvoorbeeld de KLM haar honderdste verjaardag niet haalt.
Het werd Peter Balkenende kwalijk genomen dat hij jaren terug refereerde aan de VOC mentaliteit die nodig was om Nederland weer op de economische kaart te zetten
Ik ben nu toch echt geneigd het met hem eens te zijn nu het gaat om het voortbestaan van de Nederlandse luchtvaart. Veel wijsheid en het blauwe, groene en rode gevoel dat in mindere mate dan vroeger nog steeds heerst binnen de poorten van Schiphol Oost, moet de oplossing brengen voor de KLM groep die met of zonder Air France op onze schouders staand het hoofd boven water kan houden.
Ik wens Pieter Elbers veel sterkte en wijsheid.
Ron Scherft
voorzitter
